Pomieszanie z poplątaniem

Przed wydziałową czytelnią dyskutowałem dziś z Markiem Sławińskim o niesprawczych formach przestępnego współdziałania, odniesionych do czynu zabronionego popełnionego w warunkach ciągłości. Marek spytał mnie, czy poruszam tę kwestię na ćwiczeniach z części ogólnej prawa karnego. Odparłem, że dotychczas nie akcentowałem tej problematyki na ćwiczeniach, być może niesłusznie.

Wyjaśniając to nieco zawiłe określenie, chodzi o podżeganie lub pomocnictwo do czynu innej osoby, charakteryzującego się ciągłością w rozumieniu art. 12 k.k., np. o podżeganie do podjęcia w krótkim odstępie czasu szeregu drobnych kradzieży w supermarkecie albo pomocnictwo do popełnienia tego samego dnia na jednym osiedlu kilku kradzieży z włamaniem.

Rozmowa z Markiem na temat krzyżowania się i zazębiania różnych konstrukcji prawnych podsunęła mi świetny pomysł dydaktyczny. W celu ukazania bogactwa możliwych wariantów powstałych ze skrzyżowania poszczególnych instytucji kodeksu karnego, można zadać studentom następujące zadanie:

1. Wymyśl stan faktyczny ilustrujący następującą konstrukcję normatywną:

Pomocnictwo we współsprawstwie do sprawstwa polecającego zabójstwa.

A oto inny przykład; proszę spróbować wymyślić jakiś stan faktyczny, który pod niego podpada:

2. Sprawstwo polecające usiłowania podżegania do czynu ciągłego, polegającego na współsprawstwie w pomocnictwie do kradzieży z włamaniem popełnionym przez osobę niepoczytalną.

Zadanie sprawdzające wiedzę i zrozumienie poszczególnych zagadnień może być również następujące:

3. Wskaż, na czym polega błąd w poniższej kwalifikacji prawnej:

Podżeganie do pomocnictwa do usiłowania nieudolnego zabójstwa w formie sprawstwa kierowniczego.
(art. 18 § 2 w zw. z art. 18 § 3 w zw. z art. 13 § 2 w zw. z art. 148 § 1 w zw. z art. 18 § 1 zdanie 3 k.k.)

Albo, z tym samym poleceniem:

4. Czyn ciągły polegający na usiłowaniu nieudolnym podżegania dwóch osób do współsprawstwa nieumyślnego spowodowania śmierci.
(art. 13 § 2 w zw. z art. 18 § 2 w zw. z art. 155 w zw. z art. 18 § 1 zdanie 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k.)

Warto się tak pobawić, szczególnie przed egzaminem albo seminarium z prawa karnego albo przed egzaminem doktorskim.