W kolejnej Zagadce Karnisty mierzymy się z pytaniem o sprawcę trzech kradzieży z włamaniem, popełnionych w czynie ciągłym i co nie musi być prawdą o jego czynie?

Pytanie zawiera opis następującej sytuacji: w 2023 r. złodziej włamał się do trzech piwnic i ukradł trzy rowery w czynie ciągłym o łącznej wartości 3000 zł. Co nie musi być prawdą o opisanej sytuacji?

No właśnie, czy nie musi być prawdą, że chciał? Czy że popełnił jedno przestępstwo? A może że działał w krótkim czasie? Albo że grozi mu 20 lat odsiadki?

Jeśli chcesz jeszcze samodzielnie zastanowić się nad odpowiedzią, nie czytaj na razie poniższej analizy. A jeśli jesteś ciekaw odpowiedzi, przede wszystkim zwróćmy uwagę na to, że pytanie dotyczyło tego, co nie musi być prawdą o opisanej sytuacji. A zatem trzy z podanych odpowiedzi muszą zawsze być prawdą – są to warunki konieczne przyjęcia takiej a nie innej kwalifikacji prawnej czynu. Jedna odpowiedź wskazuje natomiast na to, co może się wiązać z opisanymi kradzieżami rowerów, ale koniecznie musi.

Przyjrzyjmy się wszystkim odpowiedziom!

Chciał

Tak, chciał. Sprawca kradzieży z włamaniem musi “chcieć” ją popełnić.

Przepis o czynie ciągłym nie wymaga chęci, ponieważ posługuje się określeniem “z góry powzięty zamiar” (art. 12 § 1 k.k.). A pojęcie “zamiar” oznacza w prawie karnym zarówno zamiar bezpośredni, jak i zamiar wynikowy. Jednak jeśli w czynie ciągłym podejmowane są zachowania, których kwalifikacja prawna wymaga chęci sprawcy, to i cały czyn ciągły musi być chciany.

Kradzież można popełnić tylko z zamiarem bezpośrednim, ponieważ jej znamieniem jest “cel przywłaszczenia” rzeczy. Nie można mieć celu przywłaszczenia rowerów i nie chcieć ich zabrać.

Zatem odpowiedź A jest błędna. Musi być prawdą to, złodziej rowerów chciał je zabrać; inaczej nie mógłby odpowiadać za kradzież w czynie ciągłym.

Popełnił jedno przestępstwo

Instytucja czynu ciągłego sprawia, że dwa lub więcej zachowań sprawcy jest traktowanych jak jeden czyn zabroniony. A więc mimo ich nietożsamości (trzy kradzieże popełnione po kolei w kolejnych piwnicach), spełnienie warunków czynu ciągłego przekształca osobne zachowania w jedno, niepodzielne przestępstwo. Jest tak gdy sprawca ma z góry powzięty zamiar dokonania kradzieży i działa w krótkich odstępach czasu.

A zatem odpowiedź B jest błędna. Musi być prawdą to, że trzy kradzieże popełnione w opisanych warunkach są jednym przestępstwem.

Działał w krótkim czasie

Artykuł art. 12 § 1 k.k. stanowi:

Art. 12. § 1. Dwa lub więcej zachowań, podjętych w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, uważa się za jeden czyn zabroniony; jeżeli przedmiotem zamachu jest dobro osobiste, warunkiem uznania wielości zachowań za jeden czyn zabroniony jest tożsamość pokrzywdzonego.

Jak widać, przepis wymaga, by poszczególne kradzieże rowerów były podjęte w krótkich odstępach czasu.

Uwaga! Nie ma tu mowy o “krótkim czasie” działania sprawcy. Ani w tym sensie, że każda kradzież miałaby trwać krótko, ani w tym sensie, że cały czyn ciągły musi trwać krótko. Liczą się wyłącznie odstępy czasu pomiędzy poszczególnymi włamaniami do kolejnych piwnic – to one muszą być krótkie. Nic nie stoi na przeszkodzie, by cały czyn ciągły rozciągał się w dłuższym czasie.

Odpowiedź C jest prawidłowa. Nie musi być prawdą, że złodziej działał w krótkim czasie. Oczywiście mogło tak być, ale nie musiało.

Grozi mu 20 lat odsiadki

Tak, za popełnienie czynu ciągłego polegającego na kradzieżach z włamaniem grozi 20 lat pozbawienia wolności (stan prawny na dzień 28.04.2024).

Za kradzież z włamaniem grozi odsiadka w wymiarze od roku do 10 lat, ale jej popełnienie w czynie ciągłym sprawia, że sąd może zaostrzyć górną granicę kary aż do dwukrotności wymiaru standardowego. Czyli 2×10 daje 20 lat. Takie widełki wymiaru kary określone są w przepisach Kodeksu karnego.

Dopowiedzenie, że do kradzieży doszło w 2023 r. było istotne, ponieważ reguła dwukrotnego zaostrzenia kary za czyn ciągły weszła w życie w 2020 r. Ówczesna władza uznała, że kradzież dwóch rzeczy po kolei wymaga dwukrotnie wyższej kary niż kradzież tych samych dwóch rzeczy za jednym zamachem. Czyli: jak kraść, to miliony, byle za jednym razem!

Dziękuję za wspólne zgadywanie i gratuluję poprawnych odpowiedzi!

Osobom studiującym prawo zalecam, byście dodatkowo pomyśleli nad każdą odpowiedzią pod kątem wyjaśnienia, dlaczego jest/nie jest poprawna. Budowanie argumentacji to jedna z ważniejszych umiejętności prawniczych!

Zachęcam do udostępniania linka do analizy w mediach społecznościowych. Portal Dogmaty Karnisty to zarejestrowane czasopismo, które możesz cytować również w klasyczny sposób. Skorzystaj z poniższego wzoru:

• M. Małecki, Trzy kradzieże w czynie ciągłym. ZAGADKA KARNISTY, Dogmaty Karnisty z 28.04.2024, dogmatykarnisty.pl