Start Przepisy Skuteczna interwencja Dogmatów Karnisty: Ministerstwo Sprawiedliwości zmuszone do zmian

Skuteczna interwencja Dogmatów Karnisty: Ministerstwo Sprawiedliwości zmuszone do zmian

przez Dogmaty Karnisty

Ukazała się wersja 2.0 populistycznego projektu nowelizacji prawa karnego. Jeden z błędów naprawiono po interwencji społeczności Dogmatów Karnisty.

Minister Marcin Warchoł starał się uchylić od odpowiedzi, gdy zasygnalizowałem mu na Twitterze, że napisane przez Ministerstwo Sprawiedliwości przepisy o karze łącznej doprowadzą do absurdalnych konsekwencji. Ministerstwo nigdy oficjalnie nie przyznało się do błędu, jednak w nowej wersji projektu nowelizacji Kodeksu karnego z 5 kwietnia 2019 r. uwzględniło uwagi zgłoszone przez Dogmaty Karnisty.

Zobacz treść projektu z 5 kwietnia 2019 r.
Zobacz omówienie projektu z 25 stycznia 2019 r. na Dogmatach Karnisty.

Problem sumowania

Ministerstwo Sprawiedliwości proponowało wprowadzenie do Kodeksu karnego nowej kary 30 lat pozbawienia wolności, czego konsekwencją miało być usunięcie z Kodeksu karnego osobnego rodzaju kary w postaci 25 lat więzienia. Rozwiązania to nie zostało jednak dostosowane do proponowanych przez MS zmian w przepisach o karze łącznej, wymierzanej sprawcy, który popełnił dwa lub więcej przestępstw i został za każde z nich skazany na długoterminowe więzienie.

Problem zasygnalizował Czytelnik Dogmatów Karnisty na Facebooku w komentarzu pod wpisem z 28 stycznia 2019 r.

(…) jeżeli kara łączna w oparciu o znowelizowany art. 86 k.k. będzie mogła być orzeczona do 30 lat pozbawienia wolności, to w przypadku, gdy jedna z tych kar jest karą 25 lat, to art. 88 k.k. (nie dotknięty przez nowelizację) będzie blokował taką możliwość. Co w moim przekonaniu skazańca, którego suma kar przekracza 30 lat, a który ma orzeczone 25 będzie stawiało w uprzywilejowanej pozycji niż tego, kto nie ma w karcie karnej „25”.

Absurd wynikał z niezmienionego art. 88 k.k., który stanowi, że jeśli najsurowszą karą za jedno ze zbiegających się przestępstw jest 25 lat albo dożywotnie więzienie, orzeka się tę karę jako karę łączną, a jeżeli zbiegają się dwie lub więcej kary 25 lat więzienia, sąd może orzec dożywotnie pozbawienie wolności jako karę łączną.

Czyli, w myśl proponowanego projektu, jeśli łączymy kary 25 i 15, to sprawca dostaje obligatoryjnie 25. Ale jeśli łączymy 10, 10 i 10, to będzie można mu wymierzyć pozbawienie wolności w granicach od 15 do 30 lat, czyli “suma” jest w tym drugim wypadku mniej korzystna niż w pierwszym, mimo że w pierwszym przypadku w sumie wymierzono sprawcy surowsze kary.

Interwencja u źródła

Postanowiłem pociągnąć ten temat i dowiedzieć się u źródła, czy taki był cel proponowanych zmian. Zwróciłem się w tym celu do ministra Marcina Warchoła, zadając ministrowi pytanie na Twitterze. Jeżeli łączymy dwie kary 25 lat pozbawienia wolności, sąd może orzec dożywotnie pozbawienie wolności. Ale łącząc dwie kary 30 lat więzienia, sąd może orzec, w świetle projektu, maksymalnie 30 lat, nie może już zamienić kary na dożywotnie więzienie. Czy tak miało być? – napisałem.

W odpowiedzi minister Marcin Warchoł stwierdził:

Odpisałem, że w projekcie Ministerstwa nie ma już odrębnej kary 25 lat pozbawienia wolności. Kara 25 lat to konkretna kara z przedziału od miesiąca do 30 lat. Artykuł 88 k.k. mówi zaś, co się dzieje, gdy trzeba połączyć dwie kary 25 lat więzienia (można wówczas orzec dożywotnie więzienie). Artykuł 88 k.k. nie obejmuje jednak nowej kary 30 lat pozbawienia wolności. Tych kar nie da się zsumować ani zmienić na dożywotnie pozbawienie wolności – stwierdziłem na Twitterze (cały wątek do prześledzenia na Twitterze po kliknięciu w link powyżej).

Oznacza to, że przygotowywany przez Ministerstwo projekt nie został przemyślany i zawierał ewidentną niespójność, prowadzącą do absurdalnych konsekwencji praktycznych.

Naprawienie błędu

Społeczność Dogmatów Karnisty jako pierwsza zasygnalizowała opisany problem. Interwencja okazała się skuteczna i Ministerstwo zostało zmuszone do poprawienia projektu, choć oficjalnie nie przyznało się do błędu. W nowej wersji datowanej na 5 kwietnia 2019 r. zaproponowano modyfikację treści art. 88 k.k.:

Art. 88. Jeżeli najsurowszą karą orzeczoną za jedno ze zbiegających się przestępstw jest kara dożywotniego pozbawienia wolności, orzeka się tę karę jako karę łączną; w wypadku zbiegu dwóch lub więcej kar pozbawienia wolności w wymiarze przynajmniej 25 lat sąd może orzec jako karę łączną karę dożywotniego pozbawienia wolności.

Kluczowe jest usunięcie ze zdania pierwszego odniesienia do kary 25 lat pozbawienia wolności, istotny jest także zwrot “przynajmniej 25 lat” w zdaniu drugim, który pozwala uwzględnić każdą faktycznie wymierzoną karę w przedziale 25-30 lat.


Dziękuję za wspólną pracę nad polskim prawem karnym!

Przeczytaj więcej o proponowanych zmianach:


Foto: MM

Podobne tematy

Co o tym sądzisz?